Achter gedrag dat je als vervelend ervaart zit vaak een goede reden

Lastige mensen

Met lastige mensen omgaan is, net zoals die mensen: lastig. Niemand heeft er zin in om afgeblaft te worden, of afgesnauwd. Om de volle lading te krijgen als je vriendelijk probeert te doen. 

Probleem

Ik bekeek een film en kreeg op slag een hekel aan de hoofdpersoon. Hij mopperde, hij zeurde en had op iedereen wel iets aan te merken. Niemand kon ook maar iets goed doen en van het kleinste ding maakte hij een intens probleem. In mijn ogen was hij kampioen 'olifant maken van miezerige muggen'.  Kortom: hij was lastig.

Naarmate de film vorderde zag je de man niet alleen al zijn buren afblaffen, zijn collega's zonder hem zijn penioneringstaart opeten omdat hij niet bij zijn eigen afscheid wilde zijn en zijn nieuwe buurman uit de auto gejaagd omdat de beste man geen aanhanger langs de stoep kon parkeren. 

Depressief

Je zou er depressief van kunnen raken, van zo'n film. Of agressief. Je zou naar de televisie willen schreeuwen; 'Doe toch eens normaal man!' maar ik wist dat het me niet zou helpen: het script stond toch al vast en die beste Tom Hanks had de opnames al lang achter de rug natuurlijk. En zonder het einde te verklappen: zoals in bijna alle films loopt ook deze goed af.

Gedrag heeft een reden

In de film leren we de echte man kennen en zijn beweegredenen waarom hij is zoals hij is. Ja, hij is zeker erg gericht op het op de juiste manier naleven van de regels, maar hij is meer dan dat. Zijn gedrag heeft een reden. 

Hoe vaak komen wij geen mensen tegen die onvriendelijk zijn? Die ons afblaffen, die ons niet laten uitpraten, die elke kleine fout die we maken onder het vergrootglas leggen? Je krijgt op slag een hekel aan die mopperpotten. 'Bekijk het maar', schiet er door ons heen. Maar wat zou er gebeuren als we het omdraaien? Als wij letterlijk eens écht gaan kijken? Echt gaan bekijken wat er aan de hand is met die sikkeneurige persoon voor je? Wat zit er áchter dat gedrag? Wat is nu eigenlijk écht het probleem? 

Nog voor de eerste pauze had ik mijn belangrijkste taken al gedaan. Dat geeft een goed gevoel

Nu wij

En als we dan toch aan het draaien zijn: wat nu als we eens naar ons eigen gedrag kijken? Als we onszelf aankijken als we net een collega hebben afgeblaft, als we onze kinderen met een verheven stem naar hun kamer hebben gestuurd en als we onze partner met een snauw van ons weg hebben gejaagd? Wat is er aan de hand? Voelen we ons alleen? Verdrietig? Zijn we teleurgesteld? Hebben we een rotdag gehad? 

Zou het niet helpend zijn als we dat vertellen aan de mensen om ons heen? Als we gewoon eerlijk toegeven dat sommige dingen ons even teveel zijn? Als we gewoon durven zeggen dat we slecht geslapen hebben en dat we een knuffel nodig hebben?

Zou het niet helpend zijn als we aan onszelf mogen toegeven dat we een rotdag hebben? Dat we balen dat dingen anders gelopen zijn dan verwacht? Mogen we toegeven aan onszelf dat we fouten hebben gemaakt? Gewoon omdat we mensen zijn? Omdat mensen fouten maken? 

De man uit de film had een verhaal en liet niemand toe in zijn leven. Vertelde niemand wat er in zijn hoofd omging, hoe eenzaam en alleen hij zich voelde. Juist door het niet toe te geven, niet aan zijn omgeving en niet aan zichzelf, werd hij alleen maar eenzamer. Pas toen hij steeds meer deelde over zichzelf, verdween zijn slechte humeur, zijn eenzaamheid. 

Die Tom Hanks is daarin het voorbeeld geweest voor ons. Hij kan het al, nu wij nog.