Persoonlijke doelen bereiken kan je leven een andere richting geven. Om te onderzoeken welke doelen bij je passen en haalbaar zijn voor jou, kan het handig zijn om je leven aan een grondig onderzoek te onderwerpen. Je kunt hiervoor naar een coach of een specialist gaan, maar je kunt ook zelf een duik nemen in je eigen leven en alvast een start maken. Hoe je dit op een positieve manier kunt doen, zonder dat je navelstarend in een hoekje eindigt lees je in dit blog.
Waarderend onderzoek
De manier om een duik in je leven te nemen die ik vandaag wil bespreken, heet waarderend onderzoek. Waarderend onderzoek is in de jaren 80 van de vorige eeuw bedacht en dit ging eigenlijk per ongeluk: de onderzoekers kregen opdracht om uit te zoeken waarom de zaken in een ziekenhuis niet zo verliepen als zou moeten. Normaal gesproken gaat men dan aan de slag met het uitzoeken van 'wat gaat er eigenlijk allemaal mis?' Met deze instelling onderzoek je dus de problemen en door deze problemen op te lossen hoop je dat het probleem steeds kleiner wordt. Op zich geen gek idee en men doet dit al eeuwen lang. Door een foutenanalyse verbeter je het proces stapje voor stapje. Echter hadden de onderzoekers die deze opdracht voor hun neus geschoteld hadden gekregen niet zo'n zin om naar de problemen te kijken: je wordt zo somber van steeds maar bedenken wat er allemaal mis is in een organisatie. En die negativiteit is nog besmettelijk ook: hoe meer je bedenkt hoe iets niet goed gaat, hoe meer problemen je er bij gaat zien. Dus de onderzoekers (David Coopperrider en Suresh Srivastva) pakten het op een andere manier aan: zij besloten om samen met de mensen van het ziekenhuis te gaan onderzoeken wat er allemaal goed ging met de bedoeling om de goede dingen uit te bouwen en aan de hand van de succeservaringen verandering en groei te bewerkstelligen binnen het ziekenhuis. Deze aanpak was een groot succes. Bovendien werden de mensen er blij van, van het samen bespreken van de successen. Nu is het niet zo dat alle verkeerde dingen werden weggewuifd, maar doordat men positieve gevoelens had bij de aanpak, waren ze ook enthousiaster om de problemen aan te pakken. Want niet alleen negatieve emoties bleken besmettelijk: positieve emoties zijn ook besmettelijk.
Waarderend onderzoek heet de aanpak die Cooperrider en Srivastva hadden gelanceerd. Ook wel AI genoemd, maar niet AI zoals bij ChatGPT bijvoorbeeld gebruikt wordt, maar als Aprreciative Inquiry, wat vertaald kan worden als waarderend onderzoek. Hierbij onderzoek je dus dat wat van waarde is. Deze aanpak heeft verschillende voordelen:
Positieve focus
Bij waarderend onderzoek richt je op het identificeren en het versterken van de dingen die goed gaan, in plaats van dat je je focus legt op de problemen en de tekortkomingen. Je richt je dus op positieve dingen en dit draagt bij aan gevoelens van geluk en verbetering van je mentale welzijn.
Groei en ontwikkeling
Juist door het kijken naar de sterke punten en de successen, kun je als mens, maar ook als organisatie, groeien en verder ontwikkelen. Door te kijken naar je succeservaringen, groeit je zelfvertrouwen en juist het zelfvertrouwen kun je goed gebruiken als je je grenzen probeert te verleggen en je je comfortzone probeert te verlaten. Je zult dus eerder je mogelijkheden gaan verkennen als je zelfvertrouwen gegroeid is. Je persoonlijke doelen bereik je makkelijker als je wat meer zelfvertrouwen hebt opgebouwd.
Verbeterde relaties
Door ook op een positieve manier naar relaties te kijken en te benoemen wat je waardeert in de relaties, ontstaan er mooie en verdiepende gesprekken, die wat dieper gaan dan het eenvoudige 'ga je nog iets leuks doen in het weekend?' Een gemeend compliment, waarbij je aangeeft wat de fijne actie van je collega of je partner met je doet, geeft je een inkijkje in je gevoelsleven. Je stelt je dus kwetsbaar op. En als we het dan toch over besmettelijkheid hebben: (want een paar alinea's hierboven vertelde ik al dat positieve emoties besmettelijk zijn) ook je kwetsbaar opstellen is besmettelijk. Als jij je kwetsbaar opstelt, zet dit de deur op een kiertje voor je gesprekspartner om ook wat van zijn of haar eigen binnenwereld te laten zien. Dit heeft gevolgen voor jullie onderlinge relatie.
Creatieve oplossingen
Door te kijken naar successen uit het verleden, kun je vaak creatieve oplossingen voor de toekomst bedenken. Iets wat bij probleem A bijvoorbeeld een oplossing was, zou zo maar een oplossing kunnen zijn voor probleem B. Een klein voorbeeld: mijn jongste dochter heeft nog lang geduimd, maar ze bedacht zelf een beloningssysteem voor het niet duimen, met hierbij haalbare tussenstappen. Uiteindelijk is het haar gelukt om van het duimen af te komen. Echter heeft ze ook flinke eczeem, waarvoor een aantal keren per dag zichzelf insmeren helpend is, maar lastig in te passen in haar dagelijks leven: er zijn altijd andere dingen die leuker zijn dan jezelf in zalven, niet waar? Maar door het beloningssysteem te pakken dat haar geholpen had om het ene gedrag af te leren en nu toe te passen om nieuw gedrag aan te leren, heeft ze opnieuw succes: de eczeem lijkt onder controle, met dank aan het dagelijks smeren.
Duurzame verandering
Persoonlijke doelen bereiken maakt je blij: Door te bouwen op de dingen die al goed gaan, kun je duurzame verbeteringen aanbrengen in je leven.. Dat blije gevoel, die positieve emotie, die wil je graag behouden in je leven. Het is namelijk een fijn gevoel. Fijne gevoelens zijn verslavend. En dit is een verslaving die je in je leven wil hebben toch? Je gaat dus, om die geluksstofjes opnieuw te krijgen en tegemoet te komen aan je verslaving, het gedrag steeds maar herhalen. Kijk maar eens wat het met je doet als het je is gelukt om tanden flossen na het tandenpoetsen aan je dagelijkse leven toe te voegen en je jezelf steeds een high five geeft in de spiegel nadat je je doel bereikt hebt.
Waarderend onderzoek in je leven toepassen, hoe doe je dat?
In het klein als volgt: kijk eens naar de dingen die je leven waarde geven. Start bijvoorbeeld je dag met drie dingen opschrijven waar je dankbaar voor bent. Je kunt er ook voor kiezen om dit aan het einde van je dag te doen, vlak voordat je gaat slapen. Door hier bewust mee bezig te zijn, verleg je al je focus van negativiteit naar positiviteit. Je kunt dit op je telefoon doen, in een dagboek, op post-its, de vorm maakt niet uit: het gaat om het bedenken van dingen waar je dankbaar voor bent. Je zult merken dat je door dit in je leven in te bouwen, je steeds meer bewust wordt van de mooie dingen in het leven: een fluitende vogel, een collega die je een kop koffie brengt, het volbrengen van een taak, een onverwachte knuffel van je kind...
Alleen al door deze kleine ingreep in je leven kun je dus al een positief effect hebben op je relaties, je welzijn en je geluksgevoelens, je groei en bloei op het persoonlijke vlak. Zo snel kan het al een positief effect hebben op je leven.
Doelen bereiken met waarderend onderzoek? Dat kan zeker! En wel zo:
Begin met voor jezelf te formuleren wat je graag zou willen veranderen. Formuleer deze verandering positief en alsof het al zo ver is. Bijvoorbeeld: ik ben een gezond sportief mens met een gezonde levensstijl.
Ga dan op zoek naar succesmomenten in je leven waarbij je dit gedrag al hebt laten zien. Bijvoorbeeld: 'ik eet 6 van de 7 dagen van de week een gezonde maaltijd' en 'ik neem altijd de trap in plaats van de lift als ik 1 verdieping omhoog moet' en 'ik heb ooit een halve marathon gelopen'. Alle succesmomenten die je bedenkt, hebben in het verleden daadwerkelijk plaats gevonden. Neem de tijd om deze momenten voor jezelf te bedenken en op te merken. Het werkt het beste als je deze momenten ook voor jezelf op schrijft, zodat je een lange lijst met successen voor je hebt liggen als je klaar bent. Neem hiervoor de tijd: als je eenmaal een á twee voorbeelden hebt, zul je zien dat er steeds meer voorbeelden komen. Fijn gevoel he, deze lijst!
Eenmaal klaar met deze lijst, zul je merken dat je dus meer kunt en gedaan hebt dan je van jezelf bedacht hebt. Aan de hand van deze lijst ga je nu concrete plannen maken om je doel te bereiken. Ik had hier het voorbeeld ' Ik ben een gezond en sportief mens met een gezonde levensstijl.' Je kijkt nu naar de successen uit het verleden en gebruikt deze om plannen voor de toekomst te maken. Bij het lift voorbeeld kun je het bijvoorbeeld uitbreiden van 1 verdieping naar 2 verdiepingen. Of als je opgeschreven hebt dat je 1 keer per week naar je werk fietst, je dit 2 keer per week gaat doen. Kortom: je gaat kleine stapjes zetten, die al passen in je leven, maar die net een klein stukje verder gaan.
Dit gedrag ga je implementeren in je leven. Vergeet niet om elke keer als het je lukt om dit kleine stapje te zetten een klein feestje te bouwen. Doe een rondedansje, geef jezelf een high five in de spiegel, geef je zelf een compliment (dit mag ook in je hoofd), het maakt niet uit wat, als je maar even de tijd neemt om je succes te vieren. Want dit vieren geeft je een fijn gevoel en dat fijne gevoel is verslavend. We willen dit fijne gevoel en de bijbehorende positieve verslaving hebben weet je nog? Want dit gaat er voor zorgen dat je dit gewenste gedrag gaat herhalen.
Als je eenmaal dit nieuwe en gewenste gedrag in je systeem hebt ingebouwd, begin je weer opnieuw met het benoemen van je succeservaringen. Misschien heb je wel weer een nieuw doel bedacht en kun je deze successen gebruiken om nieuw gedrag in te slijten of nieuwe doelen te bereiken. Waarderend onderzoek kan een continue cirkel zijn die alsmaar door gaat, maar je niet gaat vervelen: je viert namelijk constant je successen en bent je bewust van je bepaalde resultaten. Iets om dankbaar voor te zijn, toch?
Mocht je nu nog meer dankbaarheid en plezier in je leven willen ervaren, dan is onze cursus Leven met een glimlach misschien iets voor jou. Neem een kijkje bij de cursus en laat het ons alsjeblieft weten als je vragen hebt. We helpen je graag!
